Ha ho tluoa ho ho ngola, ka sebele u ba le matšoenyeho a atileng haholo. Empa kajeno o ke ke oa thusa empa oa ngola. Ho fapana le moo, sengoloa se hlakile. Leha ho le joalo, ha ho bonolo kamehla ho ngola hantle seo u batlang ho se hlahisa. Ho utloisisoa ntle le ho hlaka le ho khetha mantsoe a nepahetseng ho hloka boiphihlelo.

Ho fapana le ho bua, e tlang ka tlhaho ho rona letsatsi le letsatsi, ho ngola ha se ts'ebetso ea tlhaho. Ho ngola ho ntse ho le thata ho batho ba bangata, hobane hangata o lula u le mong ka leqephe le se nang letho, ke uena feela ea ka tsebang sephetho se lakatsehang. Ka hona ho ngola hoa tšosa; tshabo ka lebaka la ho hloka tsebo ya ho ngola. Ha re nahana ka mekhoa eo motho a e sieang ha a ntse a ngola, ba tšaba ho siea lintlha tse mpe, tse ka bang kotsi.

Ho ngola ke ho beha pepeneneng ka pel'a mahlo a ba bang

Ka ho itlhalosa ka ho ngola, «re itlhahisa, re ipeha kotsing ea ho fa e mong setšoantšo se sa phethahalang sa rona […]". Ho hlaha lipotso tse ngata hoo re atisang ho leka ho li araba: Na ke ngola hantle? Na kannete ke ngotse seo ke ikemiselitseng ho se hlahisa? Na babali ba ka ba tla utloisisa seo ke se ngotseng?

Tšabo ea hajoale le e phehellang mabapi le hore na moamoheli oa rona o tla bona mongolo oa rona joang. Na o tla fumana molaetsa oa rona ka ho hlaka? O tla mo ahlola joang le ho mo fa tlhokomelo e hlokahalang?

Tsela eo u ngolang ka eona e ntse e le e 'ngoe ea litsela tsa ho ithuta hanyane ka uena. Hona ke sona seo boholo ba ba qalang ho ba le boiphihlelo ba ho ngola ba tšohileng. Pono ea ba bang ka tlhahiso ea rona. Ebile, ke ntho ea pele e re tšoenyang, ka lebaka la ts'abo ena e akaretsang ho ahloloa ke ba bang, ho hlahlojoa kapa ho nyatsuoa. Ke ba bakae ba rona ba qotsitseng lefu la "leqephe le se nang letho" ho bontša litšitiso tse re sitisang ho fumana mehopolo kapa tšusumetso? Qetellong, tšitiso ena e aparetsoe ke tšabo, tšabo ea "ho ngola hampe"; ka tšohanyetso, tšabo ena ea ho bonts'a ho se phethahale ha rona ho babali ho sa tsebe.

Bongata ke ba tsejoang ka mosebetsi oa bona oa sekolo. Ho tloha sekolong sa mathomo ho isa sekolong se phahameng, kaofela ha rona re nkile karolo ho lingoloa, liqapi, moqoqo, moqoqo, litlhaloso, joalo-joalo. Ho ngola esale e le khubu ea thuto ea rona; lingoliloeng tsa rona li ne li baloa, li lokisoa, 'me ka linako tse ling li tšeha matichere.

Lebala tse fetileng ho ngola hantle

Ha re le batho ba baholo, hangata re ikutloa re tšaba ho balloa. Leha ho le bohlokoa ho etsa hore re bale, mohlomong re fumana ho le thata ho khalemeloa, ho hlahisoa maikutlo, ho phatlalatsoa le ho songoa. Batho ba tla re'ng ka nna ha ke bala lingoliloeng tsa ka? Ke tla fa babali setšoantšo sefe? Hape, haeba 'mali ke mookameli oa ka, le nna ke tla etsa hantle ho qoba ho itlhahisa le ho tlohella seo ke leng sona. Ke kamoo ho ngola ho ka tšosang ha o sebetsa k'hamphaning.

Leha e le taba ea hore ho ngola khoebong hoa tšosa ho batho ba bangata, ho na le tharollo. Re tlameha ho "tlohela" feela ho tlohela ho ngola joalo ka ha re rutiloe sekolong. E, hona ha ho khahlise, empa ke 'nete. Ho ngola khoebong ha ho amane le ho ngola lingoliloeng. Ha ua tlameha ho ba le talenta. Taba ea mantlha, utloisisa hantle litšobotsi le liphephetso tsa bongoli ba botsebi, mekhoa le boiphihlelo bo itseng, haholoholo boikoetliso. O hloka feela ho etsa ts'ebetso ena mme sengoloa ha se sa tla u tšosa.